Οδηγός Απόλαυσης του Κρασιού: Πορτοκαλί Κρασιά
Του Γιάννη Καρακάση MW

 


 

 Συνεχίζουμε τον Οδηγό Απόλαυσης που ξεκινήσαμε τους προηγούμενους μήνες με ένα νέο στυλ κρασιού ή, για να το θέσω πιο σωστά, με ένα από τα πιο παλιά στυλ κρασιού που έκανε ένα δυναμικό comeback τα τελευταία 20 περίπου χρόνια. Τα πορτοκαλί κρασιά ή skin contact ή orange, που επί της ουσίας είναι λευκά κρασιά με ερυθρή οινοποίηση. To αποτέλεσμα (αφού το χρώμα το δίνουν τα φλούδια στο κρασί) είναι ένα κεχριμπαρί, πορτοκαλί κρασί. (Στην ίδια κατηγορία συγκαταλέγονται και οι ερυθρωπές ποικιλίες όπως το Pinot Grigio και το δικό μας Μοσχοφίλερο, που σε επαφή με τα φλούδια δίνουν ένα ροζέ κρασί). 
 


Λίγη Ιστορία


 Αν και κοιτίδα των πορτοκαλί κρασιών θεωρείται η Γεωργία, με παράδοση αιώνων οινοποίησης σε τεράστια δοχεία από τερακότα που τα λένε κβέβρις (qvevris), χρειάστηκαν δύο Σλοβενό-ιταλοί από το Φριούλι, ο Γκράβνερ και ο Ράντικον, για να τα αναδείξουν. Οι δυο τους ήταν οι καταλύτες μίας χαμένης ταυτότητας. Αυτό συνέβη στα μέσα της δεκαετίες του ’90, με τον Γκράβνερ να κρατάει τα λευκά του με 12 ημέρες skin contact και τον σκληροπυρηνικό Ράντικον σχεδόν 3 μήνες. 



Γιατί εφαρμόζεται το skin contact;


 Το σκεπτικό πίσω από το skin contact είναι να παραχθεί ένα κρασί με περισσότερη δομή και τανίνες, που θα αντέξει στον χρόνο.
 

Οινοποίηση


 Η απόχρωση του πορτοκαλί εξαρτάται από την ποικιλία, τη διάρκεια εκχύλισης και τη χρονιά φυσικά, αν η διαχείριση είναι οξειδωτική ή όχι. Πολλά τεχνικά θέματα που απολογούμαι που τα αναφέρω, just in case. Υπάρχουν και άλλα σημαντικά σημεία, όπως αν θα μπουν τα κοτσάνια ή όχι αλλά και θέματα θερμοκρασίας και επιλογής ζυμών. 


 Πιο συγκεκριμένα, ο Josko Gravner υποστηρίζει ότι για να πάρεις σωστά αρώματα δεν πρέπει να ελέγχεις τη θερμοκρασία όπως σε κλασικές οινοποιήσεις που πάνε 12-14 βαθμούς, ούτε να εμβολιάζεις με εμπορικές ζύμες. Ενδεχομένως θα ξέρει ένα ή δύο πραγματάκια, αφού θεωρείται ο γκουρού των πορτοκαλί κρασιών. 
 


Η γεύση του


 Για κάποιον που έχει δοκιμάσει συνηθισμένα αρωματικά λευκά κρασιά ή ακόμα και κρασιά στο ύφος της Σαντορίνης και λοιπών ανερχόμενων περιοχών, ένα πορτοκαλί κρασί είναι μία έκπληξη. Και μία έκρηξη. Ένας πύραυλος Exocet που κατευθύνεται στην καρδιά ενός πλοίου που πλέει αμέριμνα στη συνηθισμένη ρότα του. Είναι ένα μπουσταρισμένο λευκό κρασί, με τανίνες και αρώματα φλούδας εσπεριδοειδών μαζί με βοτανικές νύξεις. Όταν έχουν παραχθεί όπως πρέπει δεν είναι οξειδωμένα.



Στην Ελλάδα


 Στη χώρα μας έχουμε μία σχετική παράδοση πορτοκαλί κρασιών, σε κυρίως όμως οξειδωτικό στυλ. Συγκεκριμένα, το Μπρούσκο της Σαντορίνης, που τα σταφύλια έμεναν στις κάναβες έως και 4 μέρες μέχρι να πατηθούν, με αποτέλεσμα ένα πορτοκαλί κρασί με τανίνες και οξείδωση. Στην Κρήτη ένα άλλο κρασί εμφανίζεται ως πορτοκαλί, ο Μαρουβάς, αποτέλεσμα όμως οξείδωσης και αυτό, αφού ξεκινάει ως ερυθρός οίνος. Συζητώντας με τον εξαιρετικό οινοποιό του Τετράμυθου, Παναγιώτη Παπαγιαννόπουλο, μου καταθέτει ότι στην περιοχή της Αιγιάλειας η οινοποίηση του Ροδίτη, μίας ερυθρωπής ποικιλίας, ακολουθούσε τις αρχές των πορτοκαλί κρασιών, με τη διαφορά ότι η ωρίμαση γινόταν σε βαρέλια μουριάς!



Απόλαυση

 Για να είναι συνεπές το άρθρο οφείλω να δώσω μερικά μυστικά για τη μεγαλύτερη απόλαυση αυτών των κρασιών. Να σημειώνουμε λοιπόν:

  • Τα απολαμβάνουμε σχετικά δροσερά. Η τελική θερμοκρασία σερβιρίσματος εξαρτάται από το πόσο σκληροπυρηνικά είναι.
  • Η μετάγγιση συνιστάται, αφού τα περισσότερα εμφιαλώνονται αφιλτράριστα.
  • Προσωπικά χρησιμοποιώ μεγάλα ποτήρια για να αναδείξουν όλο το δυναμικό τους. Μπορντώ ή Βουργουνδία. 
  • Από τα δυνατά χαρτιά των πορτοκαλί κρασιών είναι τα food and wine pairings. Δώστε λίγο βάση στα παρακάτω: 
    Έθνικ φαγητά με έντονα μπαχαρικά, κρεμώδη ριζότο ή μακαρονάδες, αρνί στο φούρνο (σχεδόν γλείφω δάχτυλα), πορκέτα ή απλή χοιρινή μπριζόλα και φυσικά τυριά. Από όλα έχει αυτός ο πορτοκαλί μπαξές. 

 

Τα κρασιά
Ακολουθεί μία ενδεικτική λίστα: 


Απαλά Orange
Άωτον Σαββατιανό: Ένα κατά κάποιο τρόπο πορτοκαλί κρασί με παραλλαγή της μεθόδου skin contact
Μυλωνάς Νaked Truth Σαββατιανό: 15 ημέρες skin contact
Tρουπής Hoof and Lur Μοσχοφίλερο: Περισσότερο ροζέ από πορτοκαλί, αφού η ποικιλία είναι ερυθρωπή


Orange με λίγα θειώδη 
Γκαράλης Terra Ambera Μοσχάτο Αλεξανδρείας: 8 ημέρες skin contact
Τετράμυθος Ροδίτης Orange: 21 ημέρες skin contact, ουδέτερο βαρέλι για 6 μήνες
Πάτοινος Orange Aσύρτικο: 7 ημέρες skin contact
Καραμολέγκος Mystirio Ασύρτικο: 21 ημέρες skin contact
Μαρκόγιαννη Orange Ροδίτης
Παπαργυρίου Le Vigneron Grec Ασύρτικο με στέμφυλα Μαλαγουζιάς: 8 ημέρες skin contact
Sant’Or Σανταμεριάνα Orange: 20 ημέρες skin contact, 6 μήνες σε κεραμικό αυγό
Χατζηβαρύτη Ni Ροδίτης/Μαλαγουζιά: 30 ημέρες skin contact

 

Orange χωρίς θειώδη 
Ανατολικός Orange Μαλαγουζιά/Ασύρτικο: 270 ημέρες skin contact
Γεώργας Black Label Ρετσίνα Σαββατιανό: 7 ημέρες skin contact
Δουλουφάκης Βιδιανό Amphora: 90 ημέρες skin contact
Καμάρα Pure Nimbus Ritinitis Ασύρτικο:  6 ημέρες skin contact
Κοντοζήσης A-GRAFO Ροδίτης: 25 ημέρες skin contact
Λίγας Ροδίτης Barrique
Νικολού Σαββατιανό Yellow: 20 ημέρες skin contact, ωρίμαση σε βαρέλια δρυός και ακακίας
Τάτσης Ροδίτης Orange: 7 ημέρες skin contact
Πετρακόπουλος Orange Ζακυνθινό
Σκλάβος Μεταγειτνίων Βοστιλίδι