Μέχρι πρόσφατα η λέξη κοκτέιλ ενέπνεε, εντελώς συνειρμικά, ζεστά καλοκαίρια, πολύχρωμα παρεό, ξύλινα beach bar, τροπικές μυρωδιές και πολύχρωμες, κιτς ομπρελίτσες. Βέβαια η απόλαυση των καλοκαιρινών κοκτέιλ στο παραπάνω μοτίβο θα είναι πάντα ευπρόσδεκτη εμπειρία, όμως πλέον τα πράγματα έχουν πάρει άλλη, «σοβαρότερη» τροπή.

 

Ψαγμένα μπαράκια που ξεφυτρώνουν σε κάθε γωνιά, μοντέρνα εστιατόρια και hotel bars με ευρύ φάσμα γαστρονομικών αναζητήσεων, που εμπλουτίζουν τα μενού τους με extra gourmet κοκτέιλ, ανήσυχοι μπαρτέντερς και περιπετειώδεις mixologists έχουν φέρει τα πάνω κάτω, αλλάζοντας ριζικά το νόημα της λέξης.

 

Flash Back

Τα κοκτέιλ έγιναν διάσημα με την ποτοαπαγόρευση στις Ηνωμένες Πολιτείες (1919 – 1933). Τότε η ανάγκη για «καμουφλάρισμα» του αλκοόλ καλύφθηκε με την ανάμιξή του με άλλα ποτά αλκοολούχα και μη. Φαίνεται πάντως πως τα πρώτα κοκτέιλ άρχισαν να παρασκευάζονται στις αρχές του 19ου αιώνα. Ένα από τα παλιότερα κοκτέιλ θεωρείται το Sazerac* που έχει τις ρίζες του στη Νέα Ορλεάνη του 1850, ενώ ο πρώτος οδηγός για μπαρ εκδόθηκε το 1862: How tomix drinks με συγγραφέα τον Jerry Thomas.

 

Η μόδα των κοκτέιλ σάρωσε την Ευρώπη με σημείο αναφοράς το διάσημο Harry’s New York Bar που, διασχίζοντας τον Ατλαντικό, εγκαταστάθηκε και στο Παρίσι. Εκεί γεννήθηκε το Bloody Mary, κι άλλα πασίγνωστα κοκτέιλς. Με το τέλος του Β Παγκόσμιου Πολέμου ήρθε η ύφεση στην κατανάλωση κοκτέιλ.

 

Η ουρά του κόκορα

Σε ελεύθερη μετάφραση από τα αγγλικά κοκτέιλ σημαίνει η ουρά του κόκορα (cock – tail). Ωστόσο σχετικά με την ετυμολογία της λέξης υπάρχουν αρκετοί ισχυρισμοί, αν και κανείς δεν μπορεί να είναι εντελώς σίγουρος για την εγκυρότητά τους. Ιδού μερικές από τις υποθετικές προελεύσεις της λέξης:

 

- Πολύ πριν την εμφάνιση των μπαρ, οι ταβέρνες φύλαγαν τα ποτά που πουλούσαν μέσα σε βαρέλια. Καθώς το ποτό τελείωνε, το υπόλειμμα του βαρελιού ή αλλιώς η ουρά (tail), έχανε ολοένα από την αρχική του ποιότητα. Έτσι μετέφεραν όλα τα υπολείμματα, από τα διάφορα βαρέλια με το τζιν, το ουίσκι, το ρούμι, κ.λ.π., σε ένα ξεχωριστό βαρέλι και πουλούσαν το περιεχόμενό του φθηνότερα. Όσο το μίγμα αυτό λιγόστευε με τη σειρά του κι έφτανε κάτω από την κάνουλα – cock – του βαρελιού, η αξία του ολοένα και ελαττώνονταν. Αυτό λοιπόν το τελευταίο μίγμα από περισσεύματα οι πελάτες το ζητούσαν σε ακόμα χαμηλότερη τιμή ως cock - tail.

 

- Τα παλιότερα χρόνια είθισται να σερβίρουν τα ποτά με ένα φτερό από την ουρά του κόκορα (cock’stail) τόσο για να γαρνίρουν το ποτό και να το αναδεύουν, όσο και για να το ξεχωρίζουν εκείνοι που απέφευγαν τα οινοπνευματώδη.

 

- Στις αρχές του 19ου αιώνα, στη Νέα Ορλεάνη, συνήθιζαν να σερβίρουν τα ποτά μέσα σε ωοειδή φλιτζάνια γνωστά ως coquetier.

 

- Σύμφωνα με άλλη εκδοχή η λέξη προέρχεται από τη γαλλική coquetel που σήμαινε το μίγμα κρασιού, στην Γαλλία του 18ου αιώνα.

 

- Κάποιοι ισχυρίζονται πως στα ποταμόπλοια του Μισισιπή, οι νικητές των τυχερών παιχνιδιών φορούσαν ένα κόκκινο φτερό πετεινού (cock) κι ετοίμαζαν με όσα αλκοολούχα ποτά υπήρχαν πίσω από το μπαρ ένα μίγμα που σερβίρονταν σε ένα ποτήρι κι ανακατευόταν με ένα κουτάλι που έμοιαζε με την ουρά (tail) του κόκορα.

 

*Sazerac: 2 μέρη Rye Whiskey ή μπράντι, μερικές σταγόνες Angostura bitters, 1 κουταλιά της σούπας ζάχαρη, 1 κουταλιά της σούπας Αψέντι.