Το έθιμο του τσουγκρίσματος των ποτηριών.
Το έθιμο του τσουγκρίσματος των ποτηριών έχει τις ρίζες του στο Μεσαίωνα. Πρωτοεμφανίστηκε σε επίσημα γεύματα, συνήθως αυτά που παρέθεταν οι βασιλείς ή οι αριστοκράτες. Το τελετουργικό απαιτούσε όχι απλά το τσούγκρισμα ώστε να ακουστεί μόνο ο ήχος του ποτηριού ή της κούπας, αλλά το χτύπημα με δύναμη των ποτηριών ή κουπών, ώστε τα ποτά – συνήθως κρασί – να αναπηδήσουν μέσα και έξω απ’ το ποτήρι.
Σκοπός του τσουγκρίσματος ήταν ουσιαστικά να πέσει λίγο ποτό απ’ το ένα ποτήρι στο άλλο, μία άδηλη «ανταλλαγή» οίνου δηλαδή. Με τον τρόπο αυτόν και οι δύο συν-πότες έπιναν και μία μικρή ποσότητα απ’ το κρασί του φίλου τους.
Αυτό συνέβαινε διότι η άρχουσα τάξη είχε, λόγω των αξιωμάτων που κατείχε, πολλούς εχθρούς, οι οποίοι φθονούσαν τους άρχοντες και πιθανά εποφθαλμιούσαν τη θέση τους.
Τσουγκρίζοντας λοιπόν τα ποτήρια, οι καλεσμένοι ήταν βέβαιοι πως ο οικοδεσπότης δε θα προσπαθούσε να τους δηλητηριάσει, ρίχνοντας δολοφονικά υγρά στο κρασί τους, μιας και οι δύο θα πίνανε από το ίδιο «μείγμα» κρασιού! Συνεπώς ο επίδοξος δολοφόνος δε θα τολμούσε να τους δηλητηριάσει, γιατί την ίδια στιγμή θα δηλητηριαζόταν κι αυτός!
Η παράδοση μεταφέρθηκε ως τις μέρες μας και εμπλουτίστηκε ως εξής:
Επειδή «οίνος ευφραίνει καρδίαν» προσπάθησαν οι άνθρωποι να ικανοποιήσουν όλες τις αισθήσεις τους. Συνεπώς ικανοποιούνται:
Η όραση με το χρώμα του κρασιού,
η γεύση, γευόμενοι το κρασί,
η όσφρηση, μυρίζοντάς το,
η αφή, από το άγγιγμα του ποτηριού και
η έως τότε ανικανοποίητη ακοή, από το τσούγκρισμα των ποτηριών.
Στην υγειά σας!