Τα σωστά ποτήρια και η σημασία τους στο κρασί: Αναγκαιότητα ή επίδειξη;


Τελικά μετράει το μέγεθος; Στο κρασί τουλάχιστον, βεβαίως και ναι, αν μιλάμε για το ποτήρι που το υποδέχεται. Το σχήμα επίσης!


Δεν είναι πολυτέλεια, δεν είναι επίδειξη, είναι απλά οινικός πολιτισμός να αναζητούμε τη μέγιστη δυνατή απόλαυση από τη φιάλη που επιλέξαμε.


Εντάξει, δεν χρειάζεται να φτάσει κανείς στο σημείο να κουβαλάει ποτήρια από το σπίτι στην ταβέρνα όπως κάνει ο γράφων που δεν την παλεύει και πολύ, αλλά το να “ζητήσει” το σωστό ποτήρι θα του αυξήσει σημαντικά τη συνολική εμπειρία απόλαυσης.


Κοινός τόπος για όσα διαβάσετε παρακάτω, είναι τα εξής:


Το ποτήρι να έχει ποδαράκι, για να μπορούμε να το πιάνουμε από εκεί, χωρίς η παλάμη μας να ζεσταίνει το περιεχόμενο, oύτε τα λίπη να αφήνουν σημάδια πάνω του. Τώρα αν μας διαβάζουν σκαφάτοι, και ιδιοκτήτες εξοχικού στη κορυφή ενός λόφου στη Μύκονο, θα κάνουμε μια εξαίρεση και θα τους επιτρέψουμε τα ποτήρια χωρίς πόδι που κυκλοφορούν τελευταία, ώστε να μην πέσουν και σπάσουν από το μελτέμι!

Το γυαλί θα πρέπει να είναι λεπτό, ώστε το σύνολο να είναι ελαφρύ και “καθαρό” και να βοηθάει στη συνολική εμπειρία της κατανάλωσης.

Σε αρμονία με το παραπάνω, προτιμάμε τα κρυστάλλινα ποτήρια, γιατί αφενός είναι ελαφριά και αφετέρου έχουν πιο λεία επιφάνεια που βοηθάει στην όλη εμπειρία της ανάδειξης του χαρακτήρα του κρασιού.

Θεωρούμε ότι η ιδανική ποσότητα κρασιού μέσα στη τουλίπα, είναι μέχρι τη μέγιστη διάμετρό του, δηλαδή περίπου στο ένα τρίτο με ένα τέταρτο της συνολικής του ποσότητας.

Το χείλος θα πρέπει οπωσδήποτε να γέρνει προς τα μέσα. Παλιά vintage ποτήρια της γιαγιάς που μοιάζουν με χωνιά, είναι εντελώς ακατάλληλα.

Το μέγεθος είπαμε ότι μετράει. Πολύ μικρά ποτήρια δεν κάνουν. Αναζητήστε σε γενικές γραμμές κάτι κατά προσέγγιση στα 250 έως 350 ml.


Σήμερα, οι μεγάλοι κατασκευαστές ποτηριών, έχουν τεράστια γκάμα μοντέλων ποτηριών και μάλιστα τα εξειδικεύουν και ανά ποικιλία σταφυλιού/κρασιού! Δεν είναι κακό να επενδύσετε με τόση λεπτομέρεια, αλλά θεωρώ ότι μπορείτε κάλλιστα να κάνετε τη δουλειά σας με μόλις δύο ποτήρια, άντε τρία για να είστε ακόμα πιο ωραίοι.


Ας δούμε μαζί ποια είναι αυτά:


1. Το βασικό: Ποτήρι τύπου Bordeaux για όλα τα κρασιά (πλην όσων θα αναφερθούν στο 2)


Είναι το ποτήρι πασπαρτού, που θα κάνει άψογα τη δουλειά του με όλα τα λευκά και ερυθρά, ακόμη και τα αφρώδη αλλά και τα γλυκά!

Οποιοδήποτε λευκό που δεν έχει ευρεία χρήση βαρελιού, θα νιώσει άνετα. Δοκιμάστε Chardonnay δεξαμενής, Sauvignon blanc, Riesling, αλλά και Ασύρτικα, Μοσχοφίλερα, Ρομπόλες, και τα περισσότερα Βιδιανά και Σαββατιανά.

Φυσικά σε αυτό το ποτήρι θα δοκιμάσουμε και όλα τα αφρώδη, και όχι βέβαια στα κλασικά μακρόστενα flute που ναι μεν εντυπωσιάζουν στο μάτι με τη διαδρομή της φυσαλίδας, αλλά αφαιρούν κάθε αρωματική απόλαυση. Τώρα βέβαια αν δεν έχετε επιλογή, αλλά το αφρώδες σας είναι κάτι πολύ βασικό, όπως ένα απλό Prosecco ή ένα Μοσχάτο δεξαμενής, με όχι ιδιαίτερη αρωματική πολυπλοκότητα, δεν χάλασε ο κόσμος με τα flute.

Τα ροζέ και ερυθρά επίσης θα αποδώσουν καλά, ειδικά αυτά που είναι πιο φρέσκα ή με μετρημένο βαρέλι. Οι ποικιλίες της ομώνυμης περιοχής του Bordeaux, δηλαδή το Cabernet Sauvignon, Merlot, Cabernet Franc αλλά και τα δικά μας Αγιωργίτικα, φρέσκα Μαυροτράγανα και Κοτσιφάλια, ταιριάζουν μια χαρά σε αυτό το ποτήρι.


Ομοίως τα γλυκά και ενισχυμένα κρασιά (sherry, port, Μαυροδάφνες), παρόλο που θα νιώσουν καλύτερα σε σχετικά μικρότερα ποτήρια, θα αποδώσουν πολύ αξιοπρεπώς και στο βασικό μας ποτήρι.


2. Το μεγάλο, φαρδύ ποτήρι τύπου Βουργουνδίας


Με αυτό το ποτήρι, που είναι μεγαλύτερο σε όγκο, πιο φαρδύ και πιο κοντό από το προηγούμενο, θα διαπιστώστε καλύτερη απόδοση σε βαρελάτα Chardonnay και ερυθρά που έχουν αρκετή τανική παρουσία και ανεβασμένη οξύτητα, όπως τα Nebbiolo (Barolo/Barbaresco), το Pinot Noir της Βουργουνδίας, η τελευταία μοδάτη Etna, και φυσικά τα δικά μας Ξινόμαυρα.

Στο ποτήρια αυτό θα νιώσουν ωραία γενικά οι ερυθρές ποικιλίες που προτάσσουν την αρωματική κομψότητα και εσωστρέφεια, παρά την ένταση και το υψηλό αλκοόλ.


Γενικά τα μεγαλύτερου όγκου ποτήρια κάνουν το κρασί να δείχνει λιγότερο θερμό αλκοολικά.


3. Προαιρετικά, και μόνο αν ψάχνουμε την λεπτομέρεια που θα κάνει τη διαφορά, μπορούμε να επενδύσουμε σε ένα μεγαλύτερο και πιο ψηλό από το κλασικό Bordeaux αυτό που κάποιοι ονομάζουν ποτήρι Syrah. To όφελος εδώ είναι ορατό σε πιο γεμάτα και ογκώδη ερυθρά, με περισσότερο αλκοόλ, όπως (προφανώς) τα Syrah και τα Shiraz, και γενικά τα πλούσια νεοκοσμίτικα κρασιά. Δοκιμάστε και Ελληνικές εκφράσεις αυτών των ποικιλιών άφοβα, όπως τα Cabernet της Τριφυλλίας και γενικά της Πελλοπονήσου, ή τα Syrah της Κρήτης και θα εκπλαγείτε.


Tips για συντήρηση και φύλαξη:


Πλύσιμο: Με μεγάλη προσοχή και ιδανικά στο χέρι. Αποφεύγουμε το πλυντήριο πιάτων γιατί τα ποτήρια έχουν την τάση να χορεύουν εντός και εν τέλει να σπάνε, αλλά και συνήθως θα αποκτήσουν μυρωδιές είτε απορρυπαντικού είτε φαγητού (πχ αυγό)

Στέγνωμα: Ανάποδα κρεμασμένα στην αρχή, και μετά με τις ειδικές πετσέτες microfiber, και όχι με κοινή πετσέτα, που θα τα χαράξει και πιθανά να δώσει μυρωδιές

Αποθήκευση: Μεγάλη προσοχή στο ντουλάπι αποθήκευσης. Πολλά από αυτά μυρίζουν επικίνδυνα πολύ, από βερνίκια μέχρι … κλεισούρα και υγρασία.

Παρουσίαση: πάνω στο τραπέζι ποτέ ανάποδα, μιας και το χείλος είναι εξαιρετικά ευαίσθητο.

Τέλος αν έχετε παραπάνω από ένα κρασί να σερβίρετε, ιδανικά χρησιμοποιήστε άλλο ποτήρι.


Στην υγειά σας!


Σταύρος Μουστάκας Οκταποδάς DipWSEΤ

About the Editor:

Ο Σταύρος Μουστάκας-Οκταποδάς DipWSET έχει εργαστεί ως σύμβουλος οίνου σε μεγάλη ελληνική εισαγωγική εταιρεία και επιπλέον, σε θέσεις στρατηγικής και επικοινωνίας ελληνικών οινοποιείων.

Είναι κάτοχος του WSET Diploma, το οποίο ολοκλήρωσε ως αριστούχος, με δύο διεθνείς υποτροφίες (καλύτερη συνολική επίδοση και καλύτερη επίδοση στις εξετάσεις τυφλής γευστικής δοκιμής για τα ακαδημαϊκά έτη 2016 και 2017).

Έχει διατελέσει κριτής στο Διεθνή Διαγωνισμό Οίνων Θεσσαλονίκης, στον μεγαλύτερο Ευρωπαϊκό διαγωνισμό Concours Mondial de Bruxelles, και είναι συνεργάτης του περιοδικού Οινοχόος.