Κρήτη
Η ιστορία της αμπελοκαλλιέργειας στη Κρήτη χρονολογείται σε πάνω από 4.000 χρόνια, όταν τα καράβια της διασχίζανε τις θάλασσες γεμάτα με το κρασί που έφτιαχναν μέσα σε μεγάλα πιθάρια οι οινοποιοί του βασιλιά Μίνωα. Η μυθολογία άλλωστε θέλει το Μαντείο των Δελφών να διδάσκει στους Κρήτες την παρασκευή των γλυκών κρασιών τους από λιασμένα σταφύλια. Η αμπελοκαλλιέργεια συνεχίστηκε με πάροδο των χρόνων και η επόμενη λαμπρή οινική περίοδος για την Κρήτη, ξημέρωσε επί Ενετοκρατίας με τον Malvasia οίνο. Το περίφημο αυτό κρασί μεσουρανούσε στο Μεσαίωνα και την Αναγέννηση, κι έγινε γνωστό στα πέρατα του κόσμου κυρίως από την εποχή που οι Ενετοί άρχισαν να εμπορεύονται γλυκά κρασιά που παρασκεύαζαν στη βενετοκρατούμενη Κρήτη. Στις μέρες μας στη Κρήτη καλλιεργούνται πάνω από 10.000 στρέμματα οινάμπελων, και δίπλα στους συνεταιρισμούς που εξακολουθούν να παράγουν παραδοσιακά, ρουστίκ κρασιά, δραστηριοποιούνται ιδιώτες, μικροί και μεγάλοι, με αμπελώνες ιδιόκτητους, παράγοντας μοντέρνα κρασιά, με σύγχρονες τεχνολογίες και την απαραίτητη τεχνογνωσία. Στη Κρήτη οι συνθήκες της αμπελοκαλλιέργειας καθίστανται ιδανικές, κι αυτός είναι ένας από τους λόγους που εδώ παράγεται περίπου το 1/5 των ελληνικών κρασιών. Ο κρητικός αμπελώνας βρίσκεται κυρίως στη βορινή πλευρά, όπου το τοπίο διαθέτει εδάφη βαθιά, γόνιμα σε κοιλάδες και πλαγιές που δροσίζονται από τα βοριαδάκια του Αιγαίου. Τα αμπέλια είναι ως επί το πλείστον προστατευμένα πίσω από την ορεινή ραχοκοκαλιά του Ψηλορείτη, στο βόρειο κεντρικό τμήμα του νησιού, γύρω από το Ηράκλειο, τις Αρχάνες, τα Πεζά και τις Δάφνες, καθώς και στη Σητεία, στο ανατολικό τμήμα του νησιού. Οι αυτόχθονες ποικιλίες που καλλιεργούνται σε αυτό τον τόπο είναι οι Βηλάνα, Κοτσιφάλι, Μαντηλαριά, Λιάτικο, Ρωμέικο, Μοσχάτο, Δαφνί και Πλυτό, αλλά και οι διεθνείς Syrah, Chardonnay, Cabernet Sauvignon και Merlot. Έτσι στην Κρήτη παράγονται 4 Ονομασίες Προέλευσης: Αρχάνες, Πεζά, Δαφνές, Σητεία κι 4 οίνοι Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης Κρητικός, Κισσάμου, Ηρακλειώτικος, Λασιθιώτικος.